Wachten op schikking Ter Haar-Oad vs Rabobank: ‘Schadeclaim van 70 miljoen kan verder oplopen’

Dat bleek gisteren in de wandelgangen van het Hof, waar Reisbizz zich mengde onder de betrokkenen. Het is tien jaar geleden dat het Oad-bestuur er niet aan ontkwam om zelf faillissement van de reisorganisatie en het 90-jarige busbedrijf aan te vragen. Dit nadat de afdeling bijzonder beheer van de bank de Oad-directie geen enkele ruimte meer gaf om een reddende deal met Twentse investeerders te ‘closen’. Daarvoor waren nog enkele dagen tijd nodig, maar die gunde Rabo niet om eigen risico uit te sluiten.

De nieuwe advocaat van de familie Ter Haar, Jan Michiel Wagenaar, beschuldigde de bank opnieuw van ernstige, stelselmatige schendingen van de zorgplicht, onredelijke financiële voorwaarden en zekerheden, het steeds veranderen van de spelregels en niet willen meewerken aan reële, praktische oplossingen, met als gevolg een onnodig bankroet, wat totaal rond 100 miljoen schade opleverde, ook bij buitenlandse relaties, en ontslag van meer dan 1.500 medewerkers.

Andersom maakten de Rabo-advocaten de familie Ter Haar in bedekte termen uit voor leugenaars zonder enige zelfreflectie, die de schuld van de ondergang alleen bij de Rabo leggen en ook nog eens de waarheidsplicht zouden hebben geschonden door achterhouden van informatie. Ter Haar ontkende dat tijdens het hoger beroep opnieuw met klem.

Vooral die onterechte aantijgingen hakten er in Arnhem flink in bij toenmalige bestuurders Julius en Quirine ter Haar, de kinderen van de inmiddels 91-jarige Joop ter Haar, die Oad van zijn vader overnam en groot maakte tot in de top-3 allround touroperators van Nederland.

‘Kladje liquiditeitstekort niet relevant’
Wagenaar droeg in zijn pleidooi zelfs ontlastende quotes aan van Steven van der Heijden, destijds baas van TUI, en SGR-directeur Erik-Jan Reuver uit een recent artikel in Reisbizz. Het beruchte ‘kladje’ met liquiditeitstekort de dag voor de dramatische ontknoping op 24 september 2013 werd als ‘onvolledig, onjuist en niet relevant’ door de advocaat terzijde geschoven. Het mes op de keel van bijzonder beheer, de ‘ziekenboeg’ van de bank, zonder enig overleg met de Rabotop, met stug vasthouden aan een onhaalbare deadline voor de in gang gezette verkoop van het busbedrijf, was volgens hem doorslaggevend voor het bankroet.

Opmerkelijk was dat de Rabo-advocaten toegaven dat het briefje met een door een controller haastig doorgegeven liquiditeitsprognose hun vlak voor de getuigenverhoren in handen was gespeeld door Jan Brouwer, destijds adviseur van Oad, die bij alle cruciale gesprekken aanwezig was. Brouwer zou bij de Rabo te kampen hebben gehad met een belangenverstrengeling. De exacte reden van zijn vermeende ‘verraad’ is tot op de dag van vandaag bij de familie Ter Haar onbekend.

Vooral die onterechte aantijgingen hakten er in Arnhem flink in bij toenmalige bestuurders Julius en Quirine ter Haar, de kinderen van de inmiddels 91-jarige Joop ter Haar, die Oad van zijn vader overnam en groot maakte tot in de top-3 allround touroperators van Nederland. Ook hij was woensdag aanwezig.

De kernvraag: was Oad in september reddeloos verloren door de belabberde gang van zaken, zoals de Rabo beweert?

Hof: sterke financiële tegenstellingen
De voorzitter van het Hof stelde op zitting vast dat er onderling sterke tegenstellingen zijn over de financiële situatie van Oad in 2013. De kernvraag: was Oad in september reddeloos verloren door de belabberde gang van zaken, zoals de Rabo beweert? Of was er richting 2014 genoeg perspectief om afgeslankt door te gaan als Nederlands reisconcern? Zoals Ter Haar zeker zegt te weten. Ook een overname van de Oad-touroperating door het Duitse Rewe was volgens Julius ter Haar nog een optie.

Er waren genoeg partijen geïnteresseerd in Oad, maar iedere keer ketste het volgens hem af door de starre houding van de Rabobank. Ook de door de bank geëiste kapitaalinjectie van 7,5 miljoen, waarvan de familie Ter Haar al had toegezegd 2,5 miljoen te zullen storten, als onderdeel van de deal met de Twentse investeerders, was volgens Wagenaar en Ter Haar geen enkel probleem geweest. "Alleen is het zover nooit gekomen, omdat de tijd ontbrak."

De zogeheten waiver van de bank met extra afspraken voor het financiële convenant en de gewenste ratio’s, bijvoorbeeld over solvabiliteit, moest Ter Haar naar eigen zeggen wel tekenen, omdat de Oad-directie met de rug tegen de muur was gezet door de Rabo. "We konden geen kant meer op door die klem en moesten meewerken aan nieuwe eisen." Overigens is de Rabo zelf met Oad doorgegaan in september, nadat die waiver op 31 augustus afliep. Het is ook veel andere ondernemers een raadsel, zo blijkt uit reacties, waarom de bank die laatste week van september Oad dan niet nog dat laatste nodige gezonde zetje heeft gegeven. Dat zou enorm veel ellende hebben bespaard.

Coralis: sale & leaseback ook optie
Uit de analyses van deskundige Coralis blijkt bovendien dat de door Rabo zelf voorgestelde ‘sale & leaseback’ van de bussen vroeg in het traject de beste optie was. "Dat zou solvabiliteit opleveren van 32,4 procent, dus ruim boven de norm van 20 procent van Rabo en SGR. Dat was een eenvoudige transactie die snel gerealiseerd kon worden. ABN AMRO deed al een bieding, maar Rabo weigerde toestemming. Indien deze deal was geëffectueerd, dan zou men niet meer toekomen aan waiver, opzegging en faillissement", aldus Wagenaar.

"De Rabo zet onze familie zomaar even weg als liegende ondernemers. Dat doet pijn en verdriet."

In hun laatste woord haalden Julius en Quirine ter Haar hard uit naar ‘hun’ huisbankier, waarmee jaren zonder problemen goede zaken waren gedaan en Oad altijd aan haar verplichtingen had voldaan. Nu werd zonder pardon de kredietkraan dichtgedraaid in een crisisjaar, terwijl er concrete mogelijkheden waren om snel aangepast door te gaan. En dat geldt ook voor nieuwe technologie en internetverkoop.

"De Rabo zet onze familie zomaar even weg als liegende ondernemers. Dat doet pijn en verdriet. Het is niet alleen onfatsoenlijk en heel vervelend voor ons, maar voor alle betrokkenen. Alles wat wij deden om te reorganiseren en Oad tijdig in beter vaarwater te brengen, werd keihard door de bank geblokkeerd. Het lijkt erop dat bijzonder beheer ons willens en wetens failliet wilde laten gaan. Dat kan natuurlijk niet", aldus broer en zus.

Opvallend is dat de rechter in Arnhem bij de Rabo-advocaten bleef aandringen op eventuele gesprekken met de familie Ter Haar en curatoren om via een schikking tot elkaar te komen. Dat overleg was volgens hen echter (nog) niet aan de orde. Ook de Rabo-woordvoerder wilde daar gisteren niet op ingaan, noch op de noodzaak om een voorziening te treffen voor de mogelijke schade na arrest. Er was trouwens niemand van de Rabo-directie aanwezig.

Arrest niet voor 28 november 2023
De verwachting is dat er voor het eind van het jaar, maar niet eerder dan 28 november, een uitspraak van het Hof volgt. De schuldvraag zal dan zeker juridisch worden meegenomen, net als de zorgplicht, maar waarschijnlijk nog niet de hoogte van de claim. Als een schikking mislukt (Julius ter Haar zei op zitting bereid te zijn om de tafel te gaan), dan zou de financiële afwikkeling in een aparte procedure bepaald moeten worden. Maar zover is het nog niet. Eerst het arrest.