SGR beraadt zich op bankroet D-reizen: Zelf juridische stappen nu curatoren afhaken?

4 februari 2025 - 14:49 Paul Eldering

De curatoren van het op 6 april 2021 failliet gegane D-reizen (D-RT Groep) zien weliswaar af van juridische stappen tegen de oud-directie/eigenaren namens de gezamenlijke crediteuren, maar dat betekent nog niet dat zij al vrijuit gaan.

Onder meer de SGR overweegt wel degelijk nog steeds schade te gaan verhalen, omdat er sprake zou kunnen zijn van frauduleus (en mogelijk paulianeus) handelen van Jan Henne De Dijn en Marije Haeck (Selten BV) in de maanden voor het bankroet en tijdens de coronacrisis, onder andere via ‘gesjoemel’ met ongedekte (nul)vouchers, het vasthouden van klantgelden, het niet doorsluizen van refunds en het omboeken van tickets naar pakketreizen. Ook zijn er vraagtekens over een miljoenen kostend techsysteem dat nooit is opgeleverd. “We bestuderen eerst het curatorenrapport en raadplegen onze stakeholders”, zegt SGR-topman Erik Jan Reuver tegen Reisbizz.

Overigens moet hun vermeende schuld nog wel altijd bewezen worden. Het SGR-bestuur hakt naar verluidt komende week knopen door over het vervolg. Vorig jaar zei Reuver nog zelf een rechtszaak te overwegen, eventueel samen met andere benadeelden (touroperators), als de curatoren zouden afhaken, zoals nu gebeurt.

Ook RTG in de fout?
Ook de voormalige Duitse eigenaar van D-reizen, Raiffeisen Touristik Group (RTG), zou verwijtbaar zijn door de verliesgevende Nederlandse retailer op 23 december 2020 midden in de covidpandemie voor één euro aan Henne De Dijn en Haeck te verkopen in een volgens experts bedenkelijke constructie. De RTG-garanties bij deze management buy-out bleken in feite niets waard. Terwijl er onterecht vanuit werd gegaan dat het in oprichting zijnde Voucherfonds wel redding zou brengen met een herfinanciering.

Dat laatste ging niet door, omdat het Voucherfonds via de SGR met staatsleningen voor 80% financiële steun bood aan touroperators, niet aan reisagenten/doorverkopers. Een kort geding van D-reizen tegen SGR en de Staat met als eis om alle getroffen reispartijen gelijk te behandelen, werd in een vernietigend vonnis van 24 maart 2021 verloren. De rechter wees alle vorderingen af. Toen D-reizen ook nog uit het Garantiefonds werd gezet en touroperators stopsales invoerden, was het snel over en uit.

Toch nadeel partijen
Dat corona en een mega-omzetval (95%) met doorlopende (280) winkelhuren, alsmede de slechte financiële toestand van D-reizen, de belangrijkste oorzaken van het faillissement waren, aldus de curatoren, wordt door niemand tegengesproken. Maar er lijkt veel meer aan de hand in die rampjaren 2020/21. Ook al laten de curatoren weten niet te hebben kunnen constateren dat er op onrechtmatige wijze gebruik is gemaakt van de toen voor D-reizen beschikbare financiële middelen. Anderen betwijfelen dat.

“Bepaalde gebeurtenissen kunnen mogelijk tot nadeel hebben geleid bij sommige betrokken partijen”, geven curatoren Karel Willemse en Ton Tekstra schoorvoetend toe in hun rapport. Zij benadrukken echter alleen op te komen voor de collectieve belangen. “Vanuit de boedel zal er dan ook geen verdere juridische actie plaatsvinden. Wij gaan door met de afwikkeling van het faillissement.”

SGR-schade 10 miljoen
Het Garantiefonds heeft volgens Reuver een nettoschade geleden van ruim 10 miljoen euro (er is circa 40 miljoen uitgekeerd aan gedupeerde reizigers). Henne De Dijn en Haeck worden er door ingewijden van beschuldigd willens en wetens misbruik te hebben gemaakt van de voucherregeling. Onder andere misleiding en onbehoorlijk bestuur zou hen naast fraude zijn aan te rekenen. Maar daar kan alleen de rechter over oordelen.

D-reizen is al snel uit de failliete boedel doorgestart door Prijsvrij-baas Marc van Deursen met een 80-tal reisbureaus. Prijsvrij/D-reizen (50% van de Duitse gigant Rewe/DER) maakte vandaag goede cijfers bekend. Supermarktfamilie Van den Broek begon D-reizen in 1967. In 1982 werden het de D-reizen Vakantiewinkels. In 2014 verkocht de kruidenier de retailketen inclusief Globe (ex-Oad) aan RTG. Die had intussen ook al de Thomas Cook-reisbureaus en VakantieXperts gekocht. Totaal zo’n 500 reiswinkels in Nederland.

Negatief eigen vermogen
Volgens de curatoren had D-reizen eind 2019 een negatief eigen vermogen opgebouwd van bijna 15 miljoen euro. Een zogeheten ‘letter of comfort’ van RTG en een lening van Van den Broek moesten soelaas bieden. Er werd in dat jaar al een verlies geleden van een paar miljoen en toen moest corona nog beginnen.

“In gesprekken met de SGR eind 2020 is niet aangegeven dat D-reizen in aanmerking zou kunnen komen voor financiering uit het Voucherfonds, maar ook niet dat D-reizen hier beslist niet op zou kunnen rekenen. Het fonds was immers nog in de maak”, aldus hun rapport. Reisagenten, waaronder D-reizen, zouden in ieder geval alleen vouchers kunnen uitgeven, als daar ‘kluisvouchers’ van touroperators tegenover zouden staan. Die voorwaarde is, zo staat vast, massaal door D-reizen in de wind geslagen.

ANVR: let op, fraude!
Opmerkelijk is dat de curatoren in hun bevindingen zelf bij monde van de ANVR optekenen dat “er sprake van fraude is, als een touroperator de klantbetaling, die in handen van de agent is, bij annulering van de reis crediteert en de agent alsnog namens de touroperator een voucher uitgeeft. Als de agent op eigen naam een coronavoucher uitgeeft, moet dat ook worden bestempeld als fraude, omdat er geen reis aan ten grondslag ligt”.

De SGR benadrukte toen dat iedereen in de reisindustrie heel goed op de hoogte was van alle ins en outs van de branchebeschermende voucherregeling en dat niet naleving van de regels zou kunnen leiden tot persoonlijke aansprakelijkheid. De curatoren zeggen dat achteraf niet meer is na te gaan wat er precies is gebeurd en hoe een en ander in zijn werk is gegaan bij gebrek aan schriftelijke vastlegging van de diverse overleggen. “Reconstructie is moeilijk. Veel dingen voltrokken zich in snel tempo, het was een nieuwe situatie met onduidelijkheden en de omstandigheden wijzigden steeds.”

Dat lijkt een zwaktebod
Dat lijkt een zwaktebod. Het zou volgens het rapport gaan om tenminste 15 miljoen euro aan ‘eigen’ D-reizen vouchers, “het merendeel uitgegeven als agent zonder dekking van kluisvouchers van touroperators.” D-reizen meende toen wel bevoegd te zijn eigen vouchers uit te geven, waarvoor geen kluisvoucher beschikbaar was, was het verweer. Ook wees D-reizen op het doel van de regeling: terugbetalingsuitstel en daarmee voorkomen van massaal bankroet in de reiswereld.

De SGR blijft er tegenover de curatoren bij dat het voor D-reizen helder moest zijn dat uitgifte van coronavouchers zonder kluisvouchers niet was toegestaan. “De informatie was volledig.” De curatoren stellen in het rapport echter dat dit soort onregelmatigheden en onjuistheden desondanks geen aanleiding zijn voor een claim van de curatoren, “maar meer iets zou zijn voor touroperators en/of de SGR, die zich benadeeld voelen. De boedel staat daarbuiten.” En juist daar beraadt het SGR-bestuur zich nu op.

Tags: d-reizen failliet sgr

Paul Eldering

Senior Redacteur Paul Eldering is werkzaam voor de titels Zakenreisnieuws, Luchtvaartnieuws en Reisbizz. Paul is jarenlang dé luchtvaart-, reis- en mobiliteitsverslaggever geweest bij De Telegraaf. Ook heeft Paul geschreven voor de titel Reisrevue, het AD, Trouw, TROS Radio, de Wereldomroep en Dagblad Scheepvaart. In zijn vrije tijd voetbalt Paul, reist hij, of neemt de rol van opa heel serieus. “Ik geniet ervan dat ik mijn ervaring ten dienste kan stellen aan de verschillende titels van Reismedia, waaronder dit platform.”