Harri Theirlynck: Internationaal rijbewijs

Ok, het Internationaal Rijbewijs (IRB). Het stinkt niet, maar het voelt als boerenbedrog.

Heb je een IRB nodig voor Afrika? Even in vogelvlucht. Egypte: “Een Nederlands rijbewijs is zonder IRB niet geldig in Egypte.” Gambia: “IRB is gedurende deze periode niet vereist, maar wij raden aan om voor de zekerheid een IRB model 1968 mee te nemen in verband met mogelijke taalproblemen.” Namibië: “Het Nederlandse rijbewijs is geldig in Namibië. Een IRB is vereist voor het huren van een voertuig.” Zuid-Afrika: “Het Nederlandse rijbewijs is geldig. Omdat verhuurbedrijven soms toch om een IRB vragen, wordt aangeraden voor de zekerheid IRB model 1968 mee te nemen.” Lekker duidelijk.

Ik ga in september naar Japan, want ik wil in zo’n kabouter-Kei car (‘keijidōsha’) van onsen naar ryokan rijden.

De ANWB zegt: “Je Nederlandse rijbewijs is gewoon geldig in Japan. Maar wat je precies mag rijden met een A of een B rijbewijs weet geen Japanse politieagent. Daar MOET je dus een extra bewijs van bij je hebben.”

Het IRB is het enige ‘officiële’ document dat niet door de overheid wordt uitgegeven. Het is voor elke Nederlandse rijbewijshouder persoonlijk verkrijgbaar bij de ANWB-winkel. “Neem je Nederlandse rijbewijs en een recente pasfoto mee. Je krijgt het IRB direct mee.”

Kent u veel officiële documenten die je binnen een kwartier meekrijgt à 18,95 euro? Voor een schamel jaartje, meestal één vakantie lang. Dus peperduur. Een gewoon rijbewijs is 10 jaar geldig. Het IRB kost een beetje reiziger 10 x € 18,95 plus 10 x pasfoto, plus inflatie. Voor de ANWB is het prachthandel, ik neem ze niks kwalijk.

Ongeveer eens in de twee jaar onderga ik de klucht. Ik meld me met pasfoto en rijbewijs aan de ANWB-balie en de stagiaire van dienst slaat aan het klussen. Met een balpen worden in keukenmeidenpootje mijn naam, adres en geboortedatum ingevuld. De pasfoto wordt met twee nietjes vastgeslagen. Een paar rode stempeltjes – beng, beng – links en rechts erop, alsook op de hokjes A, B en/of E. Het resultaat ziet eruit als een spionnenwerkstukje van de My First James Bond-vervals-afdeling.

Op mijn voorlaatste IRB werd met de hand voorop de regel: ‘also valid for a moped’ toegevoegd. Want ik ging naar Azië. Je weet maar nooit hoe gek hij daar wil doen, dacht de stagiaire.

Wat is het verhaal achter de IRB? De overheid had er geen zin in. Het IRB werd wereldwijd doorgeschoven naar erkende (automobilisten)verenigingen. Want, vindt de overheid, organisaties als de ANWB hebben specifieke expertise in het omgaan met rijbewijzen en internationale rijregels. De overheid heeft meer te doen. Dit geldt dan weer niet voor het uitgeven van paspoorten en parkeervergunningen.

Vaak gelezen argument: de Japanse, Afrikaanse, Chinese of Argentijnse verhuurder of politieagent snapt ons rijbewijs niet. Dus moet er een IRB-boekje met vertaling bij. Hoe behulpzaam in een tijd die stijf staat van digitale handscannertjes.

In mijn 50-jarige reisloopbaan heeft nog nóóit ook maar één agent, verhuurder, handhaver, paardencoach of hasjhond naar mijn IRB gevraagd. Ze geloofden me op m’n blauwe ogen én m’n rijbewijs.

Deze blog is afkomstig uit de laatste uitgave van Reisbizz Magazine. Lees het hele magazine hier.