In verzorgingstehuis De Bijnkershoek in Utrecht vond afgelopen donderdag een benefietdag plaats, bedoeld om het contact tussen het tehuis en de wijk te versterken. Het tehuis werkt inmiddels drie jaar samen met KLM, waardoor stewardessen die vanwege zwangerschap of andere redenen niet fit-to-fly zijn toch inzetbaar blijven binnen een maatschappelijke functie.
Het initiatief begon in 2019, toen de oma van KLM’er Stella O’Sullivan in een Amsterdams verzorgingstehuis werd opgenomen. Stella, inmiddels projecteigenaar en innovator binnen de KLM/EDD-samenwerking, zag tegelijkertijd hoe zorgpersoneel weinig tijd voor hen had en hoe ouderen opbloeien door persoonlijke aandacht die er wel was. Dit leidde tot het initiatief ‘KLM in de zorg’, waarbij in eerste instantie een kleine groep zwangere en re-integrerende cabineleden werd ingezet.
Vrouwen mogen vanaf het moment dat ze zwanger zijn tijdelijk niet meer vliegen. Omdat dit concept in het verzorgingstehuis een groot succes bleek en de kernkwaliteiten van cabineleden hierin goed van pas kwamen, werd dit afgelopen jaren verder uitgebouwd. “Hospitality, een stukje aandacht en belevenissen willen geven aan mensen”, zo omschrijft de projectmanager de koppeling tussen competenties van een KLM-cabinelid en het werk in de zorg. Door het succes werd het initiatief de afgelopen jaren verder uitgebouwd.
KLM-stewardessen in de zorg
Na de start in Amsterdam sloten later ook een tehuis in Rotterdam en, inmiddels drie jaar geleden, één in Utrecht zich aan. “We hebben een soort driehoek gecreëerd, omdat stewardessen door het hele land wonen en dan kunnen ze naar een tehuis waar ze dichtbij wonen”, licht Stella toe.

Deelname is vrijwillig: zwangere of re-integrerende KLM-stewardessen kunnen kiezen voor vervangend werk of regulier zwangerschapsverlof. Naast functies in verzorgingshuizen zijn er bijvoorbeeld ook alternatieve taken beschikbaar op Schiphol.
Deelnemende stewardessen behouden hun volledige salaris, al kan de werkweek in een verzorgingstehuis volgens Stella iets korter uitvallen door de daar geldende diensturen. De salarissen worden gewoon betaald door KLM. Het aantal uren dat een zwanger of re-integrerend cabinelid werkt, wordt bepaald in overleg met de bedrijfsarts. Het werk wordt uitgevoerd tot ongeveer vier tot zes weken voor de bevalling. Na de geboorte geldt een borstvoedingsrestrictie, waarbij crewleden beperkt kunnen vliegen of grondtaken blijven uitvoeren.
Werkdag
De deelnemende verzorgingstehuizen stellen een eigen ‘KLM-ruimte’ beschikbaar, waar de dag begint met een briefing en het cabinepersoneel onderling de planning en (KLM-)nieuwtjes bespreekt. De stewardessen voeren geen zorgtaken uit, maar ondersteunen met activiteiten zoals gesprekken voeren, wandelingen maken, boodschappen doen, gezamenlijke lunches en spelletjes spelen.

Stewardessen aan het woord
Cabinelid Mayke werkt sinds januari vorig jaar in het Utrechtse tehuis. Momenteel is zij met zwangerschapsverlof, maar na de bevalling keert ze daar onder borstvoedingsrestrictie terug tot haar baby negen maanden oud is. Volgens haar biedt de tijdelijke functie zowel afwisseling als vertrouwd contact met collega-KLM’ers. “Je werkt met mensen, maar blijft toch verbonden met de luchtvaart”, zegt ze, met haar kindje in een draagzak.
Toch geeft KLM-stewardess Emma van Dalsen, eveneens initiatiefneemster van de benefietdag, aan dat in deze setting het enthousiasme soms genuanceerd moet worden. “Sommige mensen hebben dementie of een aangeboren hersenafwijking”, zegt ze. “Soms moeten we onszelf temperen, omdat we zo enthousiast zijn en dan moeten de prikkels een stuk lager.”
Benefietdag
Dat enthousiasme kwam tijdens de benefietdag eveneens terug. Emma organiseerde al meerdere muzikale middagen en wilde aanvankelijk dit jaar een evenement met een zangeres laten plaatsvinden, maar daar was geen budget voor. “Dan kwamen we op het idee om geld in te zamelen om activiteiten te bekostigen”, zegt ze. Dit idee werd steeds groter en kreeg een sociaal-maatschappelijk karakter. “We wilden meer de verbinding aangaan met de wijk en de eenzaamheid onder ouderen verminderen.”

Er waren verschillende creatieve activiteiten, binnen het tehuis stonden marktkraampjes en er was een loterij met gedoneerde prijzen van onder meer KLM en Medipoint. Aan het einde van de dag werd bekendgemaakt dat ruim 4.000 euro is opgehaald. ING doneerde 2.500 euro en circa 1.500 euro kwam binnen via onder andere de markt en loterij. Het bedrag wordt gebruikt voor activiteiten en materialen, waaronder platformfietsen voor bewoners.
Volgens Emma was het initiatief meer dan geslaagd. ‘’Ik vind het waanzinnig wat het KLM-team hier neerzet en ook op dagelijkse basis ben ik heel trots op wat mijn collega’s op dagelijkse basis hier doen”, besluit ze vol lof.